Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Publikacje

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Publikacje dr hab. Agnieszki Gronek, prof. UJ

Monografie

  • Opuszczone dziedzictwo. O malowidłach w cerkwi św. Onufrego w Posadzie Rybotyckiej, Kraków 2015
  • Wokół Ukrzyżowanego. Studia nad tematem Pasji w ukraińskim malarstwie ikonowym, Warszawa 2009
  • Ikony Męki Pańskiej. O przemianach w malarstwie cerkiewnym ukraińsko-polskiego pogranicza, Kraków 2007
  • Mieczysław Potocki. W służbie przeszłości. Z dziejów konserwacji zabytków w Galicji Wschodniej, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2023, s. 348.

Redakcje

  • „Perspektywy kultury”, nr 38 (3): Studia o kulturze cerkiewnej w granicach dawnej Rzeczypospolitej (red. A. Gronek, A.Z. Nowak), 2022
  • Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, red. A. Gronek, A.Z. Nowak, Kraków 2019
  • Nic nad oryginał. Księga ku czci Barbary Tondos i Jerzego Tura, red. A. Gronek, J. Daranowska-Łukaszewska, Kraków-Rzeszów 2019
  • Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, t. 2, red. A. Gronek, A. Z. Nowak, Kraków 2019
  • O miejsce książki w historii sztuki. Państwo i Kościół. W rocznicę chrztu Polski, Kraków 2019
  • M. Gębarowicz, Najstarszy ikonostas cerkwi wołoskiej we Lwowie. Dzieje zabytku oraz jego znaczenie w przemianach malarstwa cerkiewnego i sztuki ukraińskiej, opr. A. Gronek, Wrocław 2016 
  • Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, red. A. Gronek, A.Z. Nowak, Kraków 2016
  • O miejsce książki w historii sztuki, Kraków 2015
  • współredaktor tomu: Rola monasterów w kształtowaniu kultury ukraińskiej w wiekach XI - XX, Kraków 2014
  • Szczelina światła. Ruskie malarstwo ikonowe, Kraków 2009
  • O miejsce książki w historii sztuki, t. 3, Sztuka książki około 1900. W 150 rocznicę urodzin Stanisława Wyspiańskiego, Kraków: Księgarnia Akademicka 2022, s. 243

Artykuły w czasopismach naukowych

  • Zabytki sztuki cerkiewnej Drohobycza na rysunkach Stanisława Wyspiańskiego z podróży w sierpniu roku 1887, „Perspektywy kultury”, nr 38 (3), 2022
  • Благовіщення. Ікона майстра з Трансильванії та Мармарощини, „Антиквар” 2021, nr 1 (121), s. 86-92
  • Zabytki cerkiewne w kręgu zainteresowań c.k. konserwatora Galicji Wschodniej Mieczysława Potockiego, „Folia Historiae Artium” 18, 2020, s. 113-114
  • Graficzna teza filozoficzna Damiana Galachowskiego ku czci Rafała Zaborowskiego. Analiza treści, „Latopisy Akademii Supraskiej” 10, 2019, s. 231-249
  • An anonymous painter in the 1680s in western Lemkivshchyna. Characteristics of his style, “Вісник Національної академії керівних кадрів культури і мистецтв” [National Academy of Managerial Staff of Culture and Arts Herald], 2019, nr 2, s. 285-289
  • „Nie mogę się w cerkwi modlić, bo to takie ruskie”. Wkład duchownych katolickich w zachowanie zabytków cerkiewnych na południu Polski, „Latopisy Akademii Supraskiej” 8, 2017, s. 179-186
  • Finalik w starodrukach cyrylickich. Manifestacja nowożytnej estetyki, „Latopisy Akademii Supraskiej” 7, 2016, s. 137-148
  • W poszukiwaniu zaginionej ramki. Epizod z dziejów drukarstwa na Rusi, „Modus” 16, 2016, s. 5-14
  • Ikonostas w cerkwi wojskowej w Kozienicach. Zabytek na tle dziejowym, „Latopisy Akademii Supraskiej" 6, 2015, s. 53-67
  • Eschatological elements in the schemes of paintings of high iconostases, „Series Byzantina" 12, 2014, s. 11-21
  • Sakrament Namaszczenia Chorych i jego obrazowanie w sztuce zachodnioruskiej w dobie polemiki międzywyznaniowej. Przyczynek do badań nad okcydentalizacją i latynizacją kultury ruskiej, „Latopisy Akademii Supraskiej" 5, 2014, s. 121-143
  • Difficulties in determining the period in which Saint Onuphrius' monastery operated in Posada Rybotycka, „Series Byzantina"11, 2013, s. 15-24
  • The Officiating Bishops of the Fresco Cycle in St. Onouphrios Church, Posada Rybotycka: Problem of their Identification, „Series Byzantina" 10, 2012, s. 11-26
  • Arbor Virginis w zachodnioruskim malarstwie ikonowym jako wyraz wiary w Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny?, „Апологет. Львівська Православна Богословскька Академія УПЦ КП" 2012, s. 61-69
  • Dzieje konserwacji malowideł w cerkwi św. Onufrego w Posadzie Rybotyckiej, „Ochrona Zabytków" 4, 2009 (wyd. 2011), s. 5-16
  • Monogramista „C.Z." („C.З.") - próba wyodrębnienia stylu, „Vedecký Zborník Múzea Ukrajinskej Kultúry vo Svidníku" 25, 2010, s. 265-271
  • Szata graficzna XVIII i XIX-wiecznych poczajowskich Molitwosłowów jako wyraz zachodniej interpretacji Liturgii Godzin, „Series Byzantina" 5, 2007, s. 136-142
  • Temat świętej Weroniki w XVII-wiecznym ukraińskim malarstwie ikonowym, „Series Byzantina" 2, 2004, s. 241-259
  • On the Dependence of Western Ruthenian Passion Presentations on the Western Graphics in the 16th to 18th Centuries, „Series Byzantina" 1, 2003, s. 159-178
  • Wpływ grafiki zachodniej na ilustracje ukraińskich druków liturgicznych w wieku XVII i XVIII, „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze" VII\VIII, 1998-1999, s. 313-337

Rozdziały w pracach zbiorowych

  • Пам’ятки церковного мистецтва Дрогобича на рисунках Станіслава Виспянського, [w:] Мистецька культура: історія, теорія, методологія. Тези доповідей VIII Міжнародної наукової конфеенції (Львів, 20 листопада 2020 р.), s. 113-115
  • Ikony anonimowego malarza działającego na zachodniej Łemkowszczyźnie w latach 80. XVII wieku. Charakterystyka stylu, [w:] Tożsamość i pamięć. Konteksty kulturowe i społeczne. Studia ukrainoznawcze, red. R. Kęsek i D. Pilipowicz, Kraków 2020, s. 29-52
  • Obrzezanie Jezusa w sztuce cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej. Święto, treść, ikonografia, [w:] Dzieci w kulturze duchowej prawosławia, red. M. Kuczyńska, A.Z. Nowak [Latopisy Akademii Supraskiej 11], 2020 , s. 105-125
  • Mieczysława Gębarowicza badania nad ukraińskim ikonostasem, [w:] Sztuka cerkiewna Rzeczypospolitej i krajów sąsiednich. Nowe perspektywy badawcze, red. D. Macios, M. Piecyk, M. Tsymbalista, Warszawa-Ostrawa 2020, Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, s. 72-89
  • Ikona Bohorodičky Hodegetrie v cerkvi Narodenia najsvätejšej Panny Márie v obci Łosie, [w:] Bohorodička v kultúrnych dejinách Slovenska Slziaci klokočovský obraz Patrónky Zemplína, red. Peter Žeňuch, Bratislava: Slavistický ústav Jána Stanislava SAV – Veda, vyda¬vateľstvo Slovenskej akadémie vied 2020, s. 293-302
  • O znaczeniu Askoldowej Mogiły w Kijowie i cudownej ikony Matki Boskiej w Zarwanicy w tradycji i współczesności Ukrainy, [w:] Dziedzictwo kulturowe w regionach europejskich. Odkrywanie, ochrona i (re)interpretacja, red. Ewa Kocój, Tomasz Kosiek, Joanna Szulborska-Łukaszewicz, Kraków: WUJ 2019, s. 223-238
  • Rycerz Ducha Świętego. O treści przedstawienia Jana III Sobieskiego w „Colloquium lubelskim” Cypriana Żochowskiego, [w:] Słowiańszczyzna wielowyznaniowa w dawnych wiekach, (Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 16), red. J. Stradomski, M. Kuczyńska, Kraków: Scriptum 2019, s. 89-100
  • Konteksty ideowe przedstawień św. Włodzimierza w nowożytnej ukraińskiej grafice książkowej, [w:] O miejsce książki w historii sztuki, t. 2, Państwo i Kościół. W rocznicę chrztu Polski, red. A. Gronek, Kraków 2019, s. 159-166, 270-271
  • Prace kręgu „Mistrza Deesis z Bartnego”. Charakterystyka stylu, [w:] Nic ponad oryginał. Księga ku pamięci Barbary Tondos i Jerzego Tura, red. A. Gronek, J. Daranowska-Łukaszewska, Kraków-Rzeszów 2019, s. 457-474
  • O rzędzie Deesis ikonostasu z cerkwi Zaśnięcia Matki Boskiej we Lwowie, [w:] Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, t. 2, red. A. Gronek, A. Nowak, Kraków 2019, s. 33-44
  • Jeszcze o ikonach monogramisty C.Z. Przyczynek do studiów nad malarstwem cerkiewnym polsko-słowackiego pogranicza, [w:] Sztuka pograniczy. Studia z historii sztuki, red. L. Lameński, E. Błotnicka-Mazur, M. Pastwa, Lublin-Warszawa 2018, s. 241-259.
    O osobliwościach ikonostasu w cerkwi św. Onufrego w Posadzie Rybotyckiej, [w:] Могилянські Читання. Збірник наукових праць, Київ 2018, t. 23, Дослідження сакральних пам’яток України, s. 119-125
  • Kolejne prace monogramisty C.Z. Ze studiów nad malarstwem ikonowym Łemkowszczyzny, [w:] Могилянські Читання. Збірник наукових праць, Київ 2017, [wyd. 2018], t. 22, Збереження й дослідження культурної спадщини України: люди, ідеї, візії, s. 206-211
  • Okcydentalizacja sztuki cerkiewnej na ziemiach ruskich dawnej Rzeczypospolitej w wiekach XVI i XVII, [w:] Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości, t. 11, Między Wschodem a Zachodem. Prawosławie i unia, red. M. Kuczyńska, Warszawa 2017, s. 330-370
  • O znaczeniu motywów architektonicznych na stronach tytułowych ksiąg cyrylickich wydanych na ziemiach ruskich dawnej Rzeczypospolitej, [w:] Nihil sine litteris. Scripta in honorem Professoris Venceslai Walecki, red. T. Nastulczyk, S. Siess-Krzyszkowski (et al.), Kraków 2017,  s. 281-299
  • (współautorstwo z D. Onichimowską), Ikona Matki Boskiej Hodegetrii z pierwszej połowy XVII wieku w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu, [w:] Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, red. A. Gronek, A. Nowak, Kraków 2016, s. 113-122 + 2 s.
  • Kształtowanie się ikonografii św. Włodzimierza w sztuce ukraińskiej XVII w., [w:] Dziedzictwo św. Włodzimierza, red. T. Stegner, Gdańsk 2016, s. 61-74
  • Stan badań nad ikonostasem z cerkwi Zaśnięcia Matki Boskiej we Lwowie, [w:] M. Gębarowicz, Najstarszy ikonostas cerkwi wołoskiej we Lwowie. Dzieje zabytku oraz jego znaczenie w rozwoju malarstwa cerkiewnego i sztuki ukraińskiej, opr. A. Gronek, Wrocław 2016, s. 277-282
  • Treści przedstawień Króla Chwały w zachodnioruskiej sztuce cerkiewnej XV-XVI wiek, [w:] Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, red. A. Gronek, A.Z. Nowak, Kraków 2016
  • Obrazowe świadectwa odrębności prawosławia kijowskiego na przykładzie Arbor Mariae, [w:] Język ukraiński w życiu i działalności elit na Ukrainie na przestrzeni wieków: kultura, nauka, oświata, religia, społeczeństwo, polityka, red. W. Mokry, Kraków 2015, s. 211-226
  • Niderlandzkie źródła obrazowe kijowskiego wzornika - Triodionu Kwietnego (Kijów 1631), [w:] O miejsce książki w historii sztuki, red. A. Gronek, Kraków 2015, s. 139-146
  • Theotokos jako Władczyni Nieba. O wizerunku maryjnym w sanktuarium cerkwi św. Onufrego w Posadzie Rybotyckiej, [w:] Symbole władzy. Władza symboli, red. M. Dyras, B. Suchoń-Chmiel, T. Kwoka, Kraków 2014, s. 135-144
  • Grafika jako źródło nowych przedstawień w sztuce Kościoła wschodniego pierwszej Rzeczypospolitej, [w:] Metodologia, metoda i terminologia grafiki i rysunku. Teoria i praktyka, red. J. Talbierska, Warszawa 2014, s. 309-314
  • Rola lwowskiego bractwa stauropigialnego w adaptowaniu nowożytnych form artystycznych w środowisku twórców cerkiewnych, [w:] Bractwa religijne w średniowieczu i w okresie nowożytnym (do końca XVIII w.), red. D. Burdzy, B. Wojciechowska, Kielce 2014, s. 405-420
  • Konserwatyzm a innowacja. Kilka uwag o malarstwie ikonowym w diecezji przemyskiej w wieku XVI, [w:] Procesy przemian w sztuce średniowiecznej. Przełom, regres, innowacja, tradycja, R. Eysymontt, R. Kaczmarek (red.), Wrocław 2014, s. 279-292
  • Szata graficzna wczesnych ruskich druków cyrylickich. Źródła i inspiracje, [w:] Starodruki cyrylickie w zasobach parafialnych pogranicza polsko-słowackiego, red. J. Grycz, Gorlice 2014, s. 50-71
  • Wyjątkowe przedstawienie „Umywania nóg" na ikonie Męki Pańskiej z Uherców ilustracją monasterskiego wielkoczwartkowego obrzędu, [w:] Rola monasterów w kształtowaniu kultury ukraińskiej w wiekach XI - XX, red. A. Gronek, A. Nowak, Kraków 2014
  • Obrzędy chrzcielne i ich obrazowanie w sztuce cerkiewnej w XVI-XVIII wieku. Przyczynek do badań nad latynizacją kultury ruskiej, [w:] Dziedzictwo unii brzeskiej, red. R. Dobrowolski, M. Zemło, Lublin-Supraśl 2012, s. 267-288
  • Okno na świat rzeczywisty czy transcendentny? O cechach nowożytnych w malarstwie ikonowym środowiska wyszeńskiego, [w:] Bizancjum a renesansy, red. M. Janocha, A. Sulikowska, I. Tatianowa, Warszawa 2012, s. 307-317, il. 116-123
  • Stopień adaptacji cech renesansowych w zachodnioruskim malarstwie cerkiewnym w okresie nowożytnym, [w:] Bizancjum a renesansy, red. M. Janocha, A. Sulikowska, I. Tatianowa, Warszawa 2012, s. 359-368, il. 153-170
  • Sakrament Pokuty i jego obrazowanie w sztuce cerkiewnej w XVI-XVIII wieku. Przyczynek do badań nad latynizacją i okcydentalizacją kultury ruskiej, [w:] Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne, t. 6, Kraków 2011, s. 219-242
  • Bizantyńska tradycja w XIX-wiecznej ornamentalnej dekoracji malarskiej soboru św. Włodzimierza w Kijowie, [w:] Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich. Seria II: Wokół kultur śródziemnomorskich, tom II: Historia, język, kultura, red. Z. Abramowicz, J. Ławski, Białystok 2010, s. 495-512
  • „Ukrzyżowanie" z Tejserowa w zbiorach Lwowskiej Galerii Obrazów. Między tradycją a nowatorstwem, [w:] Język, kultura, mentalność a tożsamość narodowa Ukraińców, red. W. Mokry, Kraków 2010, s. 85-115
  • Ikona Męki Pańskiej z Kożuchowców. Odczytanie programu, analiza ikonograficzna i stylistyczna, rozpoznanie warsztatowe, [w:] Szczelina światła. Ruskie malarstwo ikonowe, red. A. Gronek, Kraków 2009, s. 287-318
  • O wątku ewangelicznym w bizantyńsko-ruskich malowidłach w prezbiterium wiślickiej kolegiaty, [w:] Doctus artifex. Studia ofiarowane profesorowi Jerzemu Gadomskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Kraków 2007, s. 179-188
  • Literackie i obrazowe źródła nowych przedstawień w ukraińskich cyklach pasyjnych w wiekach XVII i XVIII, [w:] Dziedzictwo polsko-ukraińskie, [ „Studia Politologiczne" 2], Olsztyn 2006, s. 217-227
  • Портрет константинопольского патриарха Иеремии II из Музея Ягеллонского Униберситета в Кракове, [w:] Россия и христианский восток, t. 2, Москва 2004, s. 136-148
  • Starotestamentowe proroctwa i figury Krzyża Świętego na ikonie Męki Pańskiej z Kożuchowców w Muzeum Wschodniosłowackim w Koszycach, [w:] Język, literatura, kultura, historia Ukrainy. Materiały międzynarodowej konferencji naukowej poświęconej dziesięcioleciu krakowskiej ukrainistyki uniwersyteckiej, Kraków 2003, s. 247-280
  • Recepcja niderlandzkich wzorów graficznych w XVII-wiecznych cyklach pasyjnych w cerkwiach Zaśnięcia Matki Boskiej i Świętych Piatnic we Lwowie, [w:] Ars Graeca Ars Latina. Studia dedykowane Profesor Annie Różyckiej Bryzek, Kraków 2001, s. 231-244
  • Elementy historyczno-legendarne i liturgiczne na przedstawieniach Podwyższenia Krzyża Świętego w malarstwie Kościoła Wschodniego, [w:] Chrześcijańskie święta i święci w życiu duchowym Ukraińców na przełomie tysiącleci, Kraków 2001, s. 187-210
  • Duchowieństwo wschodnie wobec przemian zachodzących w malarstwie ikonowym na Ukrainie w wieku XVII, [w:] Harmonijne współistnienie kultury Wschodu i Zachodu na Ukrainie, Kraków 2000, s. 79-104
  • Źródła ikonograficzne do rysunków Stanisława Wyspiańskiego na temat sztuki ruskiej, [w:] O miejsce książki w historii sztuki, t. 3, Sztuka książki około 1900. W 150. rocznicę urodzin Stanisława Wyspiańskiego, red. A. Gronek, Kraków 2022, s. 69-80.

Część artykułów dostępna online: jagiellonian.academia.edu/AgnieszkaGronek

Recenzja

  • Oleh Bolyuk, Wooden sacred artefacts (as based on Ukraine’s western regions). Lviv: Institute of Ethnology National Academy of Sciences of Ukraine 2020, pp. 520, „Perspektywy kultury” 2022, nr 3, s. 525-528