Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Publikacje

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Publikacje dr hab. Alicji Z. Nowak, prof. UJ

Monografie

  • Priesthood in the Teachings for the Clergy. On the History of Religious Reform in the Kievan Metropolitanate throughout the 16th and 17th Centuries, Krakow 2017 (Zobacz recenzję ksiązki na stronie www.historians.in.ua)
  • Człowiek wobec wieczności. Ukraińskie i białoruskie prawosławne piśmiennictwo żałobne w XVII w., Kraków 2008

Redakcja (współredakcja)

  • "Latopisy Akademii Supraskiej", t. 14: Formy pamięci: miejsca, budowle, znaki, red. Marzanna Kuczyńska, Alicja Zofia Nowak, Kraków-Białystok 2023.
  • University and War in Ukraine, ed. A.Z. Nowak, K.A. Gajda, Lausanne- Berlin- Bruxelles -Chennai- New York 2023.
  • „Latopisy Akademii Supraskiej”, t. 13: Hymnografia i śpiew cerkiewny w Rzeczypospolitej [red. M. Kuczyńska, A. Nowak], 2022, ss. 362. 
  • „Perspektywy kultury”, nr 38 (3): Studia o kulturze cerkiewnej w granicach dawnej Rzeczypospolitej, A. Gronek, A.Z. Nowak (red.), Kraków 2022
    „Latopisy Akademii Supraskiej”, t. 12: OBRAZ – SŁOWO – LITERA, red. Marzanna Kuczyńska i Alicja Zofia Nowak, 2021. http://www.akademiasupraska.pl/page.php?id=39
  • „Latopisy Akademii Supraskiej”, t. 11: Świętość dzieci w kulturze duchowej Prawosławia, red. A.Z. Nowak, M. Kuczyńska, Wydawnictwo „Scriptum”, Kraków-Białystok 2020. http://akademiasupraska.pl/pages/File/Latopisy%2011/LAS_11_tytul.pdf
  • Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, red. A. Gronek, A.Z. Nowak, Kraków 2019
  • „Latopisy Akademii Supraskiej”, t. 9: Rola laikatu w życiu Cerkwi, 2018. http://www.akademiasupraska.pl/page.php?id=39
  • Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, A. Gronek, A.Z. Nowak (red.), Kraków 2016
  • współredaktor tomu: Rola monasterów w kształtowaniu kultury ukraińskiej w wiekach XI - XX, Kraków 2014 

Artykuły w czasopismach naukowych

  • Epidemie i choroby jako obraz nieszczęścia w religijnej literaturze w metropolii kijowskiej w XVII wieku, „Studia Ukrainica Posnaniensia”, vol. XI/2: 2023.
  • Słowo o Akatyście w XVIII-wiecznym damaskinie z kolekcji berlińskiej w BJ, „Latopisy Akademii Supraskiej”, t. 13: Hymnografia i śpiew cerkiewny w Rzeczypospolitej, 2022, s. 171-186.
  • O. Turij, A. Nowak, Źródło idei ukraińskiego katolickiego uniwersytetu i dzieje jej realizacji w Ukrainie po 1991 r., „Politeja”, t. 20, nr 2(83): Rok 1991 i przemiany na obszarze postsowieckim [red. D. Pilipowicz, J. Bobula], 2023.
  • Przedmowa Leona Kiszki do supraskiego druku „Sobraniye prypadkov” (1722) w tradycji
    nauk dla kapłanów
    , „Perspektywy kultury”, nr 38 (3), 2022
  • Słowo i obraz – diskos w drukowanych służebnikach pierwszej połowy XVII wieku (metropolia kijowska), „Latopisy Akademii Supraskiej”, t. 12: OBRAZ – SŁOWO – LITERA, 2021, s. 161-172. http://www.akademiasupraska.pl/page.php?id=39
  • Parateksty drukowanych ksiąg cerkiewnych jako media pamięci (2. połowa XVI - XVII wiek), „Slavica Wratislaviensia”, Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich: Pamięć, 2021. https://wuwr.pl/swr/article/view/12251
  • Мистецтво переконування, або Роздуми про цінність книги в передмовах до релігійних видань (Київська митрополія XVII ст.), "Науковi записки Українського католицького університету" число І, 2020  (серія „Філологія”, вип. 1). https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/ucu.edu.ua/wp-content/uploads/sites/6/2020/12/NZ_philology_18_11_2020_fin2.pdf
  • „W czytaniu ksiąg trzeba się lubować” - Michał Ślozka o księgach, „Latopisy Akademii Supraskiej”, t. 10: Вѣнецъ Хваленїѧ. Studia ofiarowane profesorowi Aleksandrowi Naumowowi na jubileusz 70-lecia, 2019. http://akademiasupraska.pl/pages/Latopisy%20supraskie%20t_10_srodek_final.pdf
  • „Czyściec” kontra „podniebne cła” w ruskiej literaturze polemicznej czasów unii w Brześciu (XVI/XVII metropolia kijowska) - wybrane przykłady, „Slavica Wratislaviensia”, CLXVIII, 2019. http://swr.wuwr.pl/product/-10491
  • Druki lwowskich wydawców w XVII wieku na rzecz odrodzenia nauczycielskiej posługi kapłana w metropolii kijowskiej, „ORIENTALIA CHRISTIANA CRACOVIENSIA” 10, 2018. http://czasopisma.upjp2.edu.pl/orientalia/issue/archive
  • Laudacje dla biskupów w spuściźnie pisarskiej i działalności Michała Ślozki - świeckiego wydawcy, „Latopisy Akademii Supraskiej”, t. 9: Rola laikatu w życiu Cerkwi, 2018. https://www.akademiasupraska.pl/pages/File/Alicja%20Z_%20Nowak.pdf
  • Materiały opcjonalne w drukowanym służebniku - wybrane przykłady z metropolii kijowskiej (XVI-XVII w.), „Poznańskie Studia Slawistyczne”, t. 14: Habent sua fata libelli..., 2018
  • O grzechu pijaństwa w ruskich naukach dla kapłanów (metropolia kijowska od XI – do pocz. XVIII w.), „Studia Wschodniosłowiańskie” 17, 2017, s. 353-378
  • Co za rozum zamyka w sobie ta księga. Rama wydawnicza druków cerkiewnych jako źródło wiedzy o księdze, „Latopisy Akademii Supraskiej”, t. 7: Dawna cyrylicka księga drukowana: twórcy i czytelnicy, 2016, s. 177-193. http://www.akademiasupraska.pl/page.php?id=39
  • Starość nie tylko latami mierzona w ruskiej literaturze żałobnej (XVII w.), „Slavica Wratislaviensia” CLXIII. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, t. 11: Starość, 2016, s. 337-347. http://swr.sjol.eu/manufacturers/-3615
  • Argument „zmysłowy" w XVII-wiecznych prawosławnych kazaniach w Rzeczypospolitej, „Slavica Wratislaviensia" CLXI. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, t. 11: Zmysły 2, Małgorzata Filipek, Ilona Gwóźdź-Szewczenko, Joanna Kula, Anna Paszkiewicz, Jadwiga Skowron (red.), 2015, s. 125-135
  • Na drodze reformy. O kandydatach do stanu duchownego w metropolii kijowskiej (XVI-XVII w.), „Latopisy Akademii Supraskiej" 6, 2015 
  • Synodalne źródła nauk dla kapłanów w metropolii kijowskiej do XVII w., „Latopisy Akademii Supraskiej" 5, 2014, s. 181-194
  • Wiecznotrwały pożytek ze śmiertelnego ciała w refleksji prawosławnych kaznodziejów w Rzeczypospolitej (XVII w.), Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, t. 9: Ciało, red. A. Matusiak, „Slavica Wratislaviensia" CLIII, 2011, s. 539-546
  • Posługa duszpasterska w refleksji prawosławnych w XVII w. - wybrane zagadnienia, "Київська Академія" 9, 2011, s. 66-77
  • Znaczenie płaczu w XVII-wiecznym ukraińskim obrzędzie żałobnym, „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze" XI-XII, 2010, s. 253-261
  • Testament - integralna część przygotowań do dobrej śmierci w refleksji prawosławnych kręgu kijowskiego (XVII w.), „Київська Академія" 5, 2008, s. 48-62
  • Portret rycerza czasów Kozaczyzny w epicedialnym cyklu Kasjana Sakowicza. Hetman Piotr Sahajdaczny (ok.1577-1622), „Slavia Orientalis" L, 2001, nr 2, s. 201-219
  • Świat dziecka w dziele Wasyla Stefanyka, „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze" VII-VIII, 1998, s. 249-258
  • Ołeksandr Dowżenko o sercu matki, „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze" V-VI, 1997, s. 317-335
  • Obraz kobiety - matki i osieroconego dziecka w dziele Tarasa Szewczenki, „Między sąsiadami" VII, 1997, s. 116-127

Rozdziały w tomach zbiorowych

  • The “University and War” Project – Perspectives of Polish- Ukrainian Studies at the Jagiellonian University, [in:] University and War in Ukraine, ed. A.Z. Nowak, K.A. Gajda, Lausanne- Berlin- Bruxelles -Chennai- New York 2023
  • Obraz Rzeczypospolitej w paratekstach prawosławnych lwowskich druków religijnych w XVII w., [w:] Studia słowiańskie. Język, kultura i literatura, t. 2, red. Małgorzata Łuczyk, Nel Bielniak, Agnieszka Łazar, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2020, s. 183-196
  • Formacyjne instrukcje dla kandydatów do stanu duchownego (lista zaleceń i przeciwwskazań) na materiale prac przygotowanych z udziałem Leona Kiszki, [w:] Dziedzictwo Synodu Zamojskiego 1720-2020. Wyzwania i perspektywy, red. Przemysław Nowakowski, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2021, s. 219-236
  • Katolicko-prawosławne spory o celibat w XVI-wiecznym piśmiennictwie w Rzeczypospolitej, [w:] Pamięć i tożsamość, red. R. Kęsek, D. Pilipowicz, Księgarnia Akademicka, Kraków 2020
  • Myśl pedagogiczna w prawosławnych drukach XVI–XVII wieku w metropolii kijowskiej – wybrane przykłady, [w:] Latopisy Akademii Supraskiej, t. 11: Świętość dzieci w kulturze duchowej Prawosławia, red. A.Z. Nowak, M. Kuczyńska, Kraków-Białystok 2020. http://akademiasupraska.pl/pages/File/Latopisy%2011/6.pdf
  • Walki z wyznawcami Mahometa w życiu i twórczości duchowieństwa ruskiego w XVII w., [w:] Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne, t. 16: Słowiańszczyzna wielowyznaniowa w dawnych wiekach - symbiozy, migracje, ekskluzje religijne, red. J. Stradomski, M. Kuczyńska, Księgarnia Akademicka, Kraków 2019
  • Reformatorzy cerkiewni o szacunku dla głosicieli Słowa Bożego (wybrane przykłady z metropolii kijowskiej w XVII w.),[w:] Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, red. A. Gronek, A.Z. Nowak, Kraków 2019
  • Rola kazań żałobnych w ruskim odrodzeniu cerkiewnym (Rzeczpospolita w XVII w.), [w:] Dialog z Tradycją, t. 6: Dawna i współczesna kultura funeralna, pod redakcją Iwony Steczko, Renaty Dźwigoł, Kraków 2017
  • Reforma duchowieństwa wschodniego w Rzeczypospolitej w świetle ogólnego programu odnowy Kościoła, [w:] Między Wschodem a Zachodem. Prawosławie i unia. (t. 11: Kultura Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości), pod redakcją Marzanny Kuczyńskiej, Warszawa 2017, s. 174-195
  • Bracka oferta wydawnicza a odnowa kapłaństwa w Rzeczpospolitej - wybrane przykłady (pierwsza połowa XVII w.), [w:] Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne, t. 12: Ośrodki kultury dawnej Słowiańszczyzny i ich znaczenie dziejowe, pod redakcją Marzanny Kuczyńskiej, Jana Stradomskiego, Kraków 2017, s. 181-210
  • Традиційні теми повчань для священників у Євангелії Учительному Кирила Транквіліона Ставровецького – континуація і зміна, [w:] Кирило Транквіліон Ставровецький – Проповідник Слова Божого, ред. Богдана Криса, Дарія Сироїд (Серія «Київське християнство», т. 6; Серія «Львівська медієвістика», вип. 5), Львів 2017, s. 125-142
  • Archimandryta Elizeusz Pletenecki – duszpasterz, reformator religijny, działacz kulturalny w drukach kijowsko-pieczerskich, [w:] Przestrzeń klasztoru, przestrzeń kultury. Piśmiennictwo, książka, edukacja, pod redakcją Łukasza Cybulskiego, Joanny Pietrzak-Thébault, Warszawa 2017, s. 223-238
  • Źródła wiedzy dla kapłana - przedmowy w siedemnastowiecznych nomokanonach metropolii kijowskiej, [w:] Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich. Seria III., t. 2, Chrześcijaństwo w kulturze, sztuce i historii, pod redakcją Zofii Abramowicz, Krzysztofa Korotkich, Białystok 2016, s. 283-301
  • Przygotowanie kapłana do liturgii w świetle nauk dla kapłanów, [w:] Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, A. Gronek, A.Z. Nowak (red.), Kraków 2016
  • Znaczenie języka ukraińskiego w prawosławnym odrodzeniu cerkiewnym - „rzeczpospolitański świt" i „moskiewski zmierzch", [w:] Język ukraiński w życiu i działalności elit na Ukrainie na przestrzeni wieków. Kultura, nauka, oświata, religia, społeczeństwo, polityka, W. Mokry (red.), Kraków 2015
  • Materiały niekonieczne w księgach liturgicznych: objaśnienia dla kapłanów na przykładzie antimensionu, [w:] O miejsce książki w historii sztuki, A. Gronek (red.), Kraków 2015
  • Artykuły wstępne w księgach liturgicznych, jako źródło wiedzy dla celebransów w metropolii kijowskiej w XVI-XVII w., [w:] Ad fontes liturgicos 5. Літургійні коментарі як джерело літургіології, упор. Василь Рудейко, Львів 2015, s. 26-42
  • Materiały niekonieczne w księgach liturgicznych: objaśnienia dla kapłanów na przykładzie „antimensionu", [w:] O miejsce książki w historii sztuki, A. Gronek (red.), Kraków 2015, s. 147-174
  • Czysta wiara i innowierczy świat w ruskich naukach i przysięgach kapłańskich do XVII w., [w:] Krakowsko-wileńskie studia slawistyczne, t. 9: Słowiańska mozaika kultur wobec historii (nie)tolerancji i waśni religijnych, D. Gil, M. Kuczyńska (red.), Kraków 2014, s. 119-132
  • Symbole władzy i odpowiedzialności biskupiej w kulturze duchowej metropolii kijowskiej do początku XVIII w., [w:] Symbole władzy. Władza symboli, M. Dyras, B. Suchoń-Chmiel, T. Kwoka (red.), Kraków 2014, s. 117-133
  • "Księgi cerkiewne" w pouczeniach dla kapłanów (XVII-wieczne starodruki w metropolii kijowskiej), [w:] Starodruki cyrylickie w zasobach parafialnych pogranicza polsko-słowackiego, red. J. Grycz, Gorlice 2014, s. 32-41
  • Pieczerska oferta wydawnicza w pierwszej połowie XVII wieku a rozwój kaznodziejstwa prawosławnego, [w:] Rola monasterów w kształtowaniu kultury ukraińskiej w wiekach XI - XX, A. Gronek, A. Nowak (red.) Kraków 2014
  • Miedzy niebem i piekłem - koncepcja stanu pośredniego w prawosławnej literaturze kręgu kijowskiego (XVII w.), [w:] Język, kultura, mentalność a tożsamość narodowa Ukraińców, W. Mokry (red.), Kraków 2010, s. 61-84
  • „Filary wytrwałości", „diamenty stateczności", „pałace wiary" - barokowe rozważania o cnocie stałości w prawosławnej literaturze okolicznościowej (Rzeczpospolita XVII w.), [w:] Szczelina światła. Ruskie malarstwo ikonowe. Tom poświęcony pamięci Romualda Biskupskiego w rocznicę śmierci, A. Gronek, (red.), Kraków 2009, s. 269-286
  • „Szemrzące strumyki", "rajskie ptaki", „złote grona" - wizja pośmiertnej nagrody w XVII-wiecznej prawosławnej literaturze w Rzeczypospolitej, [w:] Krakowsko-wileńskie studia slawistyczne, t. 4, M. Kuczyńska, W. Stępniak - Minczewa, J. Stradomski (red.), Kraków 2009, s. 171-188
  • Події кінця світу - XVII-вічна православна спроба наближення проблеми (Річ Посполита) [w:] UCRAINICA. Současná ukrajinistika: problemy jazyka, literatury a kultury, Olomouc 2008, s. 589-596
  • Людина між тлінністю та вічністю в руських похоронних проповідях XVII ст., [w:] UCRAINICA II Současná ukrajinistika. Problemy jazyka, literatury a kultury, cz. 2, Olomouc 2006, s. 545-551.
    Lekarstwo na grzeszne pomysły, czyli piśmiennictwo ukraińskie o chorobach duszy (XVII w.) [w:] Dziedzictwo polsko-ukraińskie, S. Chazbijewicz, M. Melnyk, K. Szulborski (red.), Olsztyn 2006, s. 229-242
  • Rola prozopopei w ukraińskiej poezji elegijnej XVI-XVII w., [w:] Język, literatura, historia Ukrainy, W. Mokry (red.), Kraków 2003, s. 77-93
  • Matka Boska Cierpiąca w literaturze i życiu religijnym Ukraińców do XVII wieku [w:] Święci i święta w życiu duchowym i kulturze Ukrainy, W. Mokry (red.), Kraków 2001, s. 89-106

Współautorstwo artykułu

  • T. Shmanko, Dziennik Maksymiliana Ryłły, „Perspektywy kultury”, nr 38 (3), 2022

Recenzje

  • Thomas M. Prymak, Mykola Kostomarov: A biography, Toronto 1996 ,"Slavia Orientalis" 1997, nr 3, s. 489-491
  • Wasyl Stefanyk - chudożnyk słowa W.W. Hreszczuk, W.I. Kononenko, (red.), Iwano-Frankiwsk 1996, „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze" VII-VIII, 1998, s. 365-367

Tłumaczenia

  • Cyryl Trankwilion Stawrowecki, Pouczenie na Przesławny Dzień Narodzenia Pana Boga i Zbawiciela Naszego Jezusa Chrystusa, (tłum. Alicja Nowak), [w:] Kazania w kulturze polskiej, t. 6: Edycje kolekcji tematycznych (kontynuacja): kazania adwentowe, kazania bożonarodzeniowe, kazania wielkanocne, kazania patriotyczne, red. ks. prof. dr hab. Kazimierz Panuś, Kraków 2019
  • S. Migus, Kateryna. Historia akcji "Wisła" - życiem pisana, [w:] Problemy Ukraińców w Polsce po wysiedleńczej akcji "Wisła" 1947 roku, W. Mokry (red.), Kraków 1997
  • Z archeologii Ukrainy i Jury Ojcowskiej, (tłum. A. Nowak, M. Mańko), J. Lech i J. Partyka (red.), Ojców 2001